महाराष्ट्र विधानसभा निवडणुकांच्या तोंडावर पोलीस महासंचालक रश्मी शुक्ला यांची बदली करण्यात आली आहे. त्यांच्यावर फोन टॅपिंगसारख्या गंभीर आरोपांमुळे गेल्या काही महिन्यांपासून राज्याच्या राजकीय वर्तुळात तणाव होता. याच पार्श्वभूमीवर काँग्रेसने शुक्ला यांच्या बदलीची मागणी लावून धरली होती, ज्याचे नेतृत्व काँग्रेस प्रदेशाध्यक्ष नाना पटोले यांनी केले. अखेर निवडणूक आयोगाने काँग्रेसच्या तक्रारीची दखल घेत, रश्मी शुक्ला यांची बदली करण्याचे आदेश काढले आहेत. विधानसभा निवडणूक मतदानाला अवघे पंधरा दिवस असताना या निर्णयामुळे राजकीय घडामोडींना वेग आला आहे.
फोन टॅपिंग प्रकरणाची पार्श्वभूमी
फोन टॅपिंग प्रकरणात रश्मी शुक्ला यांचे नाव पहिल्यांदा 2021 मध्ये चर्चेत आले होते. तत्कालीन पोलीस महासंचालक संजय पांडे यांच्या समितीने शुक्ला यांच्या विरोधात बेकायदा फोन टॅपिंगच्या आरोपांची चौकशी केली होती. या प्रकरणात नाना पटोले, संजय राऊत आणि एकनाथ खडसे यांचे फोन टॅप केल्याचे आढळले होते. पुण्यातील बंडगार्डन पोलीस ठाण्यात आणि मुंबईतील कुलाबा पोलीस ठाण्यात शुक्ला यांच्या विरोधात गुन्हे दाखल करण्यात आले होते. पुढे, सीबीआयने या प्रकरणात चौकशी करून क्लोजर रिपोर्ट सादर केला, परंतु या घटनेने शुक्ला यांच्यावर वादग्रस्त छाया कायम ठेवली.
बदलीमागील राजकीय दबाव आणि विरोधकांचा रोष
रश्मी शुक्ला यांच्या कार्यकाळात विरोधी पक्षांचे नेते सतत त्यांच्यावर आरोप करत होते. नाना पटोले यांनी निवडणूक आयोगाला पत्र पाठवून शुक्ला यांच्या बदलीची मागणी केली होती. पटोले यांनी आरोप केला होता की, शुक्ला या भाजपच्या प्रभावाखाली काम करतात आणि त्यांच्यावर विरोधी पक्षांचे फोन टॅप करून राजकीय दबाव टाकण्याचे आरोपही लावले गेले. त्यांच्या या मागणीच्या काही दिवसांतच आयोगाने बदलीचे आदेश दिले, ज्यामुळे निवडणुकीतून शुक्ला यांना दूर ठेवण्याचा काँग्रेसचा हेतू स्पष्ट झाला.
Acting on the complaints from INC and other parties, Election Commission of India orders transfer of Rashmi Shukla, DGP Maharashtra with immediate effect with directions to Chief Secretary to hand over her charge to the next senior most IPS officer in the cadre. The Chief… pic.twitter.com/DqocropZo0
— ANI (@ANI) November 4, 2024
शुक्ला यांच्या कार्यपद्धतीवर प्रश्नचिन्ह
रश्मी शुक्ला यांनी महाराष्ट्र पोलिसांच्या विविध पदांवर काम केले आहे. त्यांच्या कार्यपद्धतीला नेहमीच विरोधकांनी विरोध केला आहे. उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांचे निकटवर्ती म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या शुक्ला यांची कार्यपद्धती आक्रमक मानली जाते. त्यामुळे शुक्ला यांची बदली करून नव्या पोलीस महासंचालकाची निवड करण्याची प्रक्रिया सुरू करण्यात आली आहे.
मुंबईचे पोलीस आयुक्त विवेक फणसाळकर यांच्याकडे कार्यभार
रश्मी शुक्ला यांच्या बदलीनंतर तात्पुरता कार्यभार मुंबईचे पोलीस आयुक्त विवेक फणसाळकर यांच्याकडे सोपवण्यात आला आहे. फणसाळकर हे अनुभवी अधिकारी असून त्यांनी ठाणे शहर, मुंबई वाहतूक विभाग, दहशतवाद विरोधी पथक आणि इतर अनेक महत्त्वाच्या पदांवर काम केले आहे. कोरोनाच्या काळात त्यांनी पोलीस दलाच्या कर्मचारी सुरक्षा उपाययोजना राबवण्यासाठी पुढाकार घेतला होता.
नव्या महासंचालकांच्या निवडीची प्रक्रिया
मुख्य सचिवांनी तीन वरिष्ठ IPS अधिकाऱ्यांच्या पॅनलची नियुक्ती करून नव्या महासंचालक निवडीसाठी प्रक्रिया सुरू केली आहे. हे पॅनल राज्य सरकारला अहवाल सादर करेल आणि त्यानंतर निवडणूक आयोगाला अंतिम मंजुरीसाठी पाठवले जाईल.
आगामी निवडणुकीतील पारदर्शकता
राज्याच्या विधानसभा निवडणुका निकट असताना पोलीस महासंचालक पातळीवरील बदलाच्या निर्णयाने निवडणुकीची पारदर्शकता वाढवण्याचा प्रयत्न होत आहे. त्यामुळे विरोधकांनी या निर्णयाचे स्वागत केले आहे आणि काँग्रेस प्रदेशाध्यक्ष नाना पटोलेंनी निवडणूक आयोगाला आभार मानले आहेत.
शुक्ला यांच्या बदलीमुळे निवडणुकीच्या वातावरणात वेगळे रंग भरले आहेत. या निर्णयाने राज्यातील राजकीय रणांगण अधिक तीव्र झाले असून निवडणूक प्रक्रियेत कसा प्रभाव पडतो, हे पाहणे रंजक ठरणार आहे.